ده نکته مفید برای یادگیری زبان دوم

این نکات توصیه متیو یولدن است که خودش به نه زبان زنده صحبت می کند. وی به ترجمه نه زبان تسلط کامل دارد، اما با چند زبان دیگر نیز آشنا است. زمانی که از وی سئوال شد که چطور این همه زبان را در حد تسلط آموخته ای، نکات زیر را گوشزد کرد:

۱- علت یادگیری زبان را بدانید

ممکن است نیاز به زبان روشن باشد، اما اگر دلیل خوبی برای یادگیری یک زبان نداشته باشید، به احتمال کمتری تا آخر با انگیزه می مانید. داشتن دلیل خوب برابر انگیزه اتمام فعالیت است. اینکه بخواهی هم زبان های خود را با انگلیسی صحبت کردن یا ترجمه متون انگلیسی تحت تاثیر قرار دهید نمی تواند دلیل خوبی باشد، اینکه بخواهید افراد انگلیسی زبان را بهتر بشناسید نیز موضوع دیگری است. مهم نیست که به چه دلیل می خواهید زبان دوم بیاموزید، مهم این است که تا آخر متعهد بمانید و علاقه و انگیزه خود را حفظ کنید.
«بسیار خوب، تصمیم گرفته ام زبان انگلیسی بیاموزم، پس تا سر حد امکان انگلیسی کار می کنم، انگلیسی گوش می دهم، انگلیسی می بینم، انگلیسی می خوابم، انگلیسی می خورم، همه کارهایم را به انگلیسی انجام می دهم».

۲- یک همراه پیدا کنید

متیو بیشتر زبان ها را با برادر دو قلوی خود مایکل یاد گرفته است. او می گوید: ما انگیزه زیادی برای زبان آموزی داشتیم و هنوز این انگیزه را داریم. ما همدیگر را هل می دادیم که بیشتر مطالعه کنیم. بنابراین با هم رقابت می کردیم. حتی اگر برادر یا خواهری ندارید که با هم زبان کار کنید، هر نوع همراهی می تواند مفید باشد و رقابت موجب پیشرفت می شود. باید کسی را برای صحبت کردن و تمرین داشته باشید و بتوانید با هم رقابت کرده و موجب پیشرفت هم شوید.

۳- با خودتان حرف بزنید

وقتی همراهی برای صحبت کردن ندارید، مهم نیست، حداقل با خودتان حرف بزنید. ممکن است عجیب بنظر بیاید، اما در واقع صحبت کردن با خود به زبان جدیدی که در حال یادگیری آن هستید، تمرین خیلی مفیدی است و بهتر است با این شیوه نیز تمرین کنید. اینکار موجب می شود کلمات و عبارات جدید را بخاطر سپرده و اعتماد به نفس شما برای دفعه بعد که با کسی صحبت می کنید، بالا می رود.

۴- مسیر خود را بشناسید

اگر از ابتدا هدف شما مکالمه زبان جدیدی است، به احتمال کمی در کتاب های مرجع آموزش زبان گم می شوید. مسیر شما در این راستا صحبت کردن با دیگران است. شما زبانی را یاد می گیرد تا بتوانید از آن استفاده کنید. قرار نیست برای همیشه با خودتان صحبت کنید. خلاق باشید و زبان جدید را بکار بگیرید تا به شیوه ای مفید، عمومی و در هر مکانی یاد بگیرید؛ خواه نوشتن آهنگ به زبان جدید باشد، صحبت کردن با دیگران یا استفاده از آن در سفر خارجی بعدی خود. هرچند لازم نیست حتما سفر خارجی داشته باشید، می توانید از امکانات ارتباطی مثل اینترنت و فیس بوک یا رستوران های خارجی محل زندگی خود استفاده کنید.

۵- یادگیری را با سرگرمی و لذت همراه کنید

به هر شکلی که از زبان جدید استفاده کنید، یک کار خلاقه است. می توانید با نوشتن آهنگ و ضبط آن تمرین کنید. به شیوه های لذت بخش استفاده از زبان فکر کنید مثل تهیه یک برنامه رادیویی با دوست خود، تئاتر، کشیدن نقاشی کمدی، صحبت با هر کسی که امکانش بود. سعی کنید با تفریح و سرگرمی از زبان جدید استفاده کنید.

۶- مثل بچه ها رفتار کنید

مثل بچه زبان یاد بگیرید نه اینکه غذا را به موی خود بمالید یا دنیا را به هم بریزید. این ایده که بچه ها ذاتا از بزرگسالان در یادگیری زبان بهتر هستند، یک باور ثابت شده نیست. تحقیقات جدید نتوانسته است ارتباط مستقیمی بین سن و توانایی یادگیری زبان پیدا کند. کلید یادگیری سریع زبان مثل یک بچه در داشتن نگرش بچگانه خاص است: برای نمونه، میل به بازی کردن با زبان جدید و تمایل به اشتباه کردن.
ما از طریق اشتباهاتمان یاد می گیریم. مثل بچه ها انتظار می رود که ما هم اشتباه کنیم، اما اشتباه بزرگسالان مشکل است. مثلا بزرگسال راحت می گوید نمی توانم، اما نمی گوید هنوز یاد نگرفته ام (نمی توانم شنا کنم، نمی توانم رانندگی کنم و غیره). بنابراین عقاید بزرگسالی را هنگام یادگیری زبان جدید کنار بگذارید.

۷- از دایره راحتی و آسایش بیرون بیائید

تمایل به اشتباه کردن به معنی آمادگی خجالت زده شدن است. این وضعیت ترسناک است اما تنها راه توسعه و ارتقای زبان جدید است. مهم نیست چقدر یاد گرفته اید، هرگز نمی توانید زبانی را صحبت کنید تا وقتی که امتحان نکنید و این ترس را دور نریزید. به زبان جدید با غریبه ها صحبت کنید، از آنها درخواست راهنمایی کنید، غذا سفارش دهید، سعی کنید جک بگویید. هر چه بیشتر این کار را انجام دهید، دایره راحتی شما در زبان جدید وسیع تر خواهد شد.
در شروع کار ممکن است با مشکلاتی مواجه شوید: ممکن است لهجه مناسبی نداشته باشید، درست از گرامر استفاده نکنید، دستور زبان و یا نتوانید بطور کامل منظور خود را برسانید. اما باید این حس را در خود تقویت کنید و به احساس راحتی کسی برسید که زبان جدید شما زبان مادری اوست. اینکار از طریق تمرین و اشتباه و قرار گرفتن در موقعیت امکانپذیر است.

۸- گوش دهید، گوش دهید

قبل از صحبت کردن بایستی شنیدن بلد باشید. موقع شنیدن هر زبان جدید، کلمات عجیب بنظر می رسند، اما هر چه بیشتر گوش می دهید بیشتر با آن آشنا می شوید و صحبت کردن مناسب برایتان راحتتر می شود. پس اول گوش دهید بعد حرف بزنید.
با تمرین می توان هر واژه ای را تلفظ کرد. فقط کافی است به آن عادت کنید. مثلا در انگلیسی حرف r خیلی سطحی بیان می شود و فارسی زبان بایستی با گوش دادن و تمرین کردن خود را به این مسئله عادت دهد. بهتر است خوب گوش داده و تکرار کرد.

۹- به صحبت کردن دیگران توجه کنید

زبان، لب ها و حلق در هر زبانی به شیوه خاص خود استفاده می شود. تلفظ همانقدر که امری ذهنی است، امری فیزیکی و جسمی است. یکی از راه های یادگیری راحتتر تلفظ کلمات زبان جدید، نگاه کردن به کسی است که به آن زبان صحبت می کند و سپس حرکات زبان و لب و دهان و صورت وی را تقلید کنید. در ابتدا این کار سخت است، اما با تمرین خیلی آسان می شود و حاصلش تلفظ راحت و مکالمه همانند بومی زبان جدید است. می توان از تماشای فیلم و سریال و تلویزیون استفاده کرد، اگر فرد مناسبی را نمی شناسید.

۱۰- از آموخته های خود استفاده کنید

مهم نیست چقدر پیش رفته اید، چقدر یاد گرفته اید، از چه ابزار و موادی استفاده می کنید؛ مهم استفاده از آموخته ها است. بهتر است هر روز از آموخته های خود استفاده کرده و تمرین کنید. تمرین کنید، ایمیل بزنید، با خودتان صحبت کنید، موسیقی گوش کنید، رادیو بشنوید، فیلم تماشا کنید، خاطرات روزمره خود را به زبان جدید بنویسید، فرهنگ زبان جدید را نیز همزمان یاد بگیرید.